تنه ( Frame) : در اصل شاسی چرخ است که کلیه لوازم به آن بسته شده و طراحی خاصی برای هر رشته داشته و انواع مختلف آلیاژ دارد . که از قسمتهای مختلفی تشکیل شده به شرح زیر :
پیشانی (Head Tube ) - لوله بالایی تنه (Top Tube)- لوله زیرین تنه (Down Tube ) - لوله نگهدارنده زین در تنه(Seat Tube ) - قسمت زیر زنجیر در تنه ( Chain Stay )
پیشانی ( Head Tube ) : قسمتی از تنه که برای نگه داشتن دوشاخه چرخ جلو و کاسه دو شاخ تعبیه شده است.
تقویت ( Gusset ) : محل اتصال پیشانی با لوله زیرین دوچرخه به دلیل اینکه ضربات بیشتری به آن نقطه وارد می شود باید تقویت گردد
کاسه دو شاخ (headSet ): دوشاخ یا همان کمک جلو را به تنه متصل می کند .
فرمان ( Handlebars):برای انتقال نیرو از چرخ جلو به دستها و از دستها به چرخ جلو بکار می رود.که در دو نوع فرمان قوس دار(Riser Bar ) و فرمان صاف (Flat Bar) هستند .
شاخ گاوی ( Bar End ) : به دو سر فرمان بسته شده و برای داشتن وضعیت متفاوت در دوچرخه سواری و در رشته های سربالای و مسافتهای طولانی کاربرد داشته
کرپی فرمان( Stem ):نگهدارنده میله فرمان و انتقال دهنده نیرو بین فرمان و دو شاخه که مانند دو ضلع یک زاویه است ، در دوچرخه های کورسی این زاویه حاده و در دوچرخه های کوهستان ،منفرجه است .
سیم ( Cable) : جهت انتقال نیرو در سیستم ترمز و تعویض دنده کاربرد دارد .
روکش سیم ( Brake Line ) : جهت محافظت از سیم در عدم برخورد با تنه یا دیگر جاهای لازم بر روی تنه استفاده می گردد.
کتی ترمز ( Brake Lever ): نیرو را از دستها به گیره ترمز انتقال می دهد و محلش بر روی فرمان می باشد.
سیستم دنده (Drivetrain ) :شامل سر دنده – شانژمان – طبق عوض کن – خودرو – طبق قامه – زنجیر می باشد .
دنده عوض کن یا سردنده( Shifter ): جابجا کننده زنجیر روی سینی ها و خودروها
شانژمان (Derailleur Rear): دنده عوض کن خودرو ها و دارای دو قرقره (Pulley ) می باشد .
طبق عوض کن (Derailleur Front ): وظیفه طبق عوض کن ،تعویض طبق درگیر است .
طبق قامه ( Crankset ) : طبق ها یا سینی ها واسطه انتقال نیرو از قامه راست به زنجیر هستند .
قامه (Crankarm ): قامه چپ برای انتقال نیرو از پنجه رکاب چپ به میل توپ تنه به کار می رود و از قامه راست برای انتقال نیرو از میل توپ و قامه راست به طبق ها استفاده می شود.
قامه کش ( Cotterless Crank Extractor ): وسیله ای است برای جداکردن قامه از میل توپ تنه .
پدال(Pedals):به قامه ها بسته شده و محل قرار گیری پا برای رکاب زدن است و در انواع ساده (Platform Pedals)و قفل شو می باشد .
پنچه لوک یا فیکس (Cripples Crank ) : پنجه رکاب و پای دوچرخه سوار را با هم متصل ( فیکس ) می کند .
چرخها(wheel set ): به مجموعه طوقه و توپی و پره گفته می شود .
طوقه ( Rim ): قسمتی از هر چرخ است که از داخل پره ها به آن متصلند و از بیرون لاستیکها(Tire ) و تیوپ (Tube ) روی آن قرار گرفته اند و واسطه انتقال نیرو بین پره ها و لاستیک است .
کش داخل طوقه : یک کش بسته و یکنواخت به عرض یک تا دو سانتیمتر است که روی سرپره ها در داخل طوقه قرار می گیرد تا تیوپ از جراحت سرپره ها مصون بماند .
پره (Spoke ): عامل انتقال نیرو بین توپی و سر پره و محکم کننده پره به طوقه و توپی به چرخ.
سرپره (Nipple ): عامل انتقال نیرو بین پره و طوقه که پره را باان سفت و شل می کنند .
تیوبلس (Tubeless Tires ) : تایر یا لاستیکی که از باد پر شده بدون داشت تیوپ
تای لیور :اهرمی است پلاستیکی که برای خارج کردن لاستیک از طوقه استفاده میشود .
سوزن باد : مانند شیر یکطرفه در مسیر باد تیوپ عمل می کند ، باد از یک طرف می تواند وارد شود و از طرف دیگر نمی تواند خارج شود .
والف : مجموعه کنترل ورود و خروج هوا در تیوپ
دو پهن کردن ( Pinch Flat ) : به پنچری که بر اثر ترکیدن تیوپ به وجود می آید و دو طرف مقابل یک دیگر پاره می شوند .
ضامن ( Quick Release ): دسته ای است برای محکم کردن توپی و چرخ به دو شاخه یا میله زین به تنه
توپی چرخ (Hub ): استوانه ای است که پره ها به آن متصلند و وزن دوچرخه را توسط ساچمه ها از میل توپ چرخ می گیرد و به پره ها منتقل می کند و محلی برای قرار گرفتن ساچمه ها یا بلبرینگ داخل آن درنظر گرفته شده است و در بیرون سوراخهایی برای پره ها دارد .
میل توپ چرخ (Axle ): توسط دو مهره یا ضامن به دو شاخه عقب یا جلو متصل می شود و وزن دوچرخه را از تنه می گیرد و توسط گیوها به ساچمه و توپی انتقال می دهد .
گیو ( Cone Hub ): نگهدارنده ساچمه ها در محل خود بین گیو و کاسه موجود در توپی چرخ است .
آچار گیو ( Hub Cone Wrenches ): وسیله ای است مانند آچار تخت که برای نگه داشتن گیو، زیر مهره نگهدارنده به کار می رود . این آچار نازک است و به راحتی می تواند گیو را زیر مهره بگیرد .
خودرو ( Cassette Sprocketیا Cog یا Freewheel ): واسطه انتقال نیرو از زنجیر به توپی چرخ عقب است .
خودرو باز کن ( Sprocket Holding Tool ): دو نوع اچار خودرو باز کن وجوددارد: یکی برای بازکردن لایه های خودرو از استوانه و دیگری برای بازکردن استوانه حامل خودرو ها از توپی
توپی عقب و استوانه( Freewheel ) : به مجموعه توپی عقب همراه با استوانه که خودروها روی آن قرار می گیرند
زنجیر(Chain ): واسطه انتقال نیرو از طبقها به خودروهاست .
زنجیر باز کن ( Chain Connecting Tools ): برای خارج کردن و جا انداختن پینهای نگهدارنده قطعات زنجیر بکار می رود .
توپی تنه ( bottom bracket ):استوانه ای شکل است و دارای ساچمه یا بلبرینگ است . در قسمت پایینی تنه قرار می گیرد که محور گردانده رکابها به آن بسته می شود .
دینام ( Dynamo ): مولد الکتریسیته از انرژی مکانیکی ،که در دوچرخه معمولا انرژی را از چرخ می گیرد و برق ایجاد شده به مصرف چراغهای دوچرخه می رسد . در مدلهای جدید توپیهای چرخ نقش دینام دارند.
زین (Saddle ): محل قرار گرفتن نشیمنگاه دوچرخه سوار .
لوله زین ( Seat post ): زین بر روی آن گرفته و سر دیگرش درون تنه وارد شده و توسط ضامن در تنه محکم می شود .
ساچمه خور :محل قرار گرفتن مجموعه ای از ساچمه ها کنار هم در یک محدوده مشخص کار روانکاری راانجام می دهند .
مزیت مکانیکی : حاصل تقسیم طول بازوی محرک بر طول بازوی مقاوم ،که در چرخ عقب دوچرخه ،شعاع چرخ بازوی مقاوم است و شعاع خودرو بازوی محرک . هر چه شعاع خودرو بزرگتر باشد طول بازوی محرک بیشتر می شود و مزیت مکانیکی بالاتر می رود ،درنتیجه رکاب زدن با نیروی کمتر میسر می شود .
کارایی مکانیکی(efficiency):میزان انرژی که شما برای حرکت دوچرخه صرف می کنید .
آچار آلن (Allen Key ) :آچار های به صورت استوانه شش ضلعی و به صورت L) ) هستند که داخل سر پیچها قرار می گیرند و می توان پیچها را شل و سفت نمود . بیشتر پیچهای دوچرخه آلن خور هستند .
دوشاخ جلو (Fork ) : توپی چرخ جلو در پایین دوشاخ بسته شده و از بالا در پیشانی توسط کاسه دوشاخ به تنه متصل گشته و به صورت ساده و کمک فنر دار (Suspension Fork ) می باشد .
پاشاخ ( Double Crown Fork ) : همان دوشاخ فنری است البته بلندتر به جهت بازی بیشتر در رشته دانهیل کاربرد دارد .
تنظیم وزن در کمک فنر(Sag ) : که فرد نسبت به وزن باید یا کمک را باد کند یا درجه آنرا تنظیم کند .
تنظیم کمک فنر ( Damper ): مکانیزمی است که حالت ارتجای فنر را تنظیم می کند .
ترمز سیمی با لقمه( V-brake ) : ترمزی است که بر روی طوقه عمل می کند و به «وی برک» نام تجاری محصول شیمانو در دنیا شناخته می شود.
لقمه ترمز(Brake Pad ): از مواد خاصی ساخته شده تا هنگام چسبیدن به طوقه سبب توقف دوچرخه بشود و قابل تعویض و مصرفی می باشد . در سیستم ترمز دیسکی لنت ترمز ( ( Brake Shoeنامیده می شوند .
ترمز دیسک( Disc Brake ): بسته می شوند نزدیک توپی چرخها و با فشردن ترمز لنتها به صفحه دایره وار یا همان دیسک می گیرد و باعث توقف می شود و انواع مکانیکی یا همان سیمی و نوع هیدرولیک یا روغنی دارد .
ترمز دیسک روغن (Hydraulic Disc Brake ): سیستم ترمز با فشار روغن درون لوله های باریک عمل می کند.
ترمز دیسک سیم یا مکانیکی ( Mechanical Disc Brake ): سیستم ترمز که توسط سیم عمل می کند .
صفحه دیسک( Rotor ): صفحه آهنی با آلیاژ خاص که لنتها بر روی این صفحه عمل می کنند .
گریپ (Grip ) : از جنس لاستیکی و فومی و ژله ای ساخته می شود و محل قرار دادن و گرفتن فرمان توسط دستها است و بر دو سر فرمان قرار می گیرد .
بازی کمک فنر(suspension travel): میزان بالا و پایین رفتن کمک فنر ها
مبتدی (Beginner ) : به فردی که تازه شروع به فعالیتی می کند و تجربه و مهارت لازم را ندارد .
حرفه ای (Professional) : فردی است که تمامی تکنیکها و مهارتهای لازم را آموخته و بیشتر اوقات زندگی خود را صرف همان فعالیت می کند
تنه خشک( hard tail):تنه ها یا دوچرخه هایی که کمک فنر عقب ندارند.
مسیر مالرو (Single Track یا Off Road ): مسیرهای باریک کوهپیمایی یا محل رفت و آمد حیوانات اهلی و بارکش که به صورت مسیری تمیز و کوبیده شده با حدودی مشخص است .
مسیر فنی(technical train): مسیری که به دلیل باریک بودن مسیر و قرار گرفتن در کنار پرتگاهها یا قرار داشتن دریک سرازیری تند یا داشتن موانعی نظیر سنگهای بزرگ یا ریشه درختان عبور از آنها نیاز به مهارت و تجربه داشته باشد .
جفت کشیدن (Bunny Hop ) : بلند کردن و بالا کشیدن دو چرخ به طور همزمان در جهت عبور از چالها یا موانع یا حرکات نمایشی
کلاه فک دار ( Full Face Helmet ) : کلاه ایمنی که تا قسمت فک را هم پوشش داده و شبیه کلاه ایمنی موتور سیکلت بوده و در رشته دانهیل کاربرد دارد .